ŻYD, KTÓRY SFINANSOWAŁ REWOLUCJĘ AMERYKAŃSKĄ

ŻYD, KTÓRY SFINANSOWAŁ REWOLUCJĘ AMERYKAŃSKĄ
Rivka Rondy Robinson

Ameryka ma dług wdzięczności wobec w dużej mierze niedocenianego żydowskiego bohatera, który pomógł stworzyć błogą krainę wolności w XVIII wieku.
Haim Salomon był patriotą i agentem finansowym, który pomógł sfinansować rewolucję amerykańską. W 1975 roku Poczta Stanów Zjednoczonych wydała pamiątkowy znaczek o wartości 10 centów, upamiętniający Salomona jako "Wspierającego Sprawę" rewolucji amerykańskiej. Na odwrocie znaczka czytamy: "Bohater finansowy — biznesmen i broker Haim Salomon był odpowiedzialny za zebranie większości pieniędzy potrzebnych do sfinansowania rewolucji amerykańskiej, a później dla uratowania nowego narodu przed upadkiem".
Urodzony w Polsce emigrant żydowski poznał w swoim krótkim życiu szczyty sukcesu i głębię tragedii. Urodzony w 1740 roku zaliczał do swoich przyjaciół pierwszego prezydenta Jerzego Waszyngtona i pożyczył rządowi setki tysięcy dolarów — miliony w dzisiejszych dolarach. Ponadto udzielał prywatnych pożyczek wybitnym mężom stanu i postaciom historycznym, takim jak James Madison, Thomas Jefferson i James Monroe. Źródła podają różnie, twierdząc, że albo nie naliczał im odsetków, albo oprocentowanie było znacznie poniżej stóp rynkowych.
Przygody Salomona zaczęły się w jego życiu wcześnie, kiedy przez kilka lat podróżował po Europie Zachodniej i Anglii. Biegle posługiwał się wieloma językami, co dało mu dobrą pozycję do końca życia.
Wylądował w Nowym Jorku w 1772 roku i szybko dał się poznać jako kupiec i sprzedawca zagranicznych papierów wartościowych. Wkrótce stał się aktywny w sprawach patriotycznych, kiedy 13 kolonii północnoamerykańskich walczyło o polityczną niezależność podczas rewolucji amerykańskiej (1775-83). Po pożarze, który zniszczył znaczną część Nowego Jorku, Brytyjczycy aresztowali Salomona jako szpiega w 1776 roku, ale potem ułaskawili go i uczynili tłumaczem dla swoich niemieckich najemników.
Karuzela jego egzystencji wydawała się przybierać szczęśliwy obrót w 1777 roku, kiedy poślubił Rachel Franks, której brat Isaac służył jako podpułkownik w sztabie George'a Washingtona. Dwa i pół wieku później ketubah Hayma i Rachel (umowa małżeńska) stanowi część kolekcji American Jewish Historical Society.
Ale zaraz nastąpił kolejny kryzys. Salomon został ponownie aresztowany w 1778 r. i skazany na śmierć przez powieszenie. Bo pomagał jeńcom brytyjskim w ucieczce i zachęcał wojska niemieckie do dezercji. W jakiś sposób udało mu się jednak uciec do Filadelfii, która ostatecznie stała się tymczasową stolicą niepodległych Stanów Zjednoczonych.
Salomon uciekł bez grosza, ponieważ jego majątek został skonfiskowany. Jego rodzina wkrótce dołączyła do niego i ponownie wylądował na nogach jako makler i pośrednik papierów wartościowych. Salomon został generalnym płatnikiem wojsk francuskich walczących dla sprawy amerykańskiej.
Salomon znalazł się we właściwym miejscu we właściwym czasie. Przybył do Filadelfii, gdy Kongres Kontynentalny potrzebował pieniędzy dla wsparcie rewolucji amerykańskiej. Kongres nie miał uprawnień do nakładania podatków bezpośrednich.
W 1781 Kongres mianował Roberta Morrisa nadinspektorem finansów odpowiedzialnym za walkę z chaosem. Morris założył Bank of North America i , według National Park Service historii Amerykańskiej Rewolucji, "opierał się na oddanych sprawie finansistach, takich jak Salomon, w sprawie subskrypcji papierów Banku, znalezienia nabywców weksli rządowych i pożyczania rządowi własnych pieniędzy".
Chociaż niektórzy twierdzą, że rola Salomona w finansowaniu Rewolucji mogła być przesadzona, jego gotowość do podejmowania ryzyka finansowego dla sprawy Patriotów pomogła stworzyć nowy naród.
Salomon stał się odnoszącym sukcesy pośrednikiem weksli na pokrycie wydatków rządu federalnego. Z bez grosza uciekiniera wyrósł na szanowanego biznesmena, który pomagał wyposażać żołnierzy i hojnie finansował jednostki wojskowe. Zapisał się również w historii jako filantrop i obrońca rodaków i wolności religijnej.
Na przykład był wpływowym i hojnym członkiem kongregacji Mikveh Israel w Filadelfii, na której cmentarzu widnieje napis, że rewolucyjny ten patriota jest jednym z pochowanych tam notabli.
Salomon pomógł prowadzić walkę o usunięcie przez Radę Cenzorów Pensylwanii kontroli przekonań religijnych wymaganych przez konstytucję stanową dla sprawowania stanowiska urzędowego — torując w ten sposób drogę niechrześcijanom do sprawowania urzędów publicznych.
Jak na ironię, po udzieleniu pomocy tak wielu, sam Salomon zmarł zubożały w 1785 r. - prawdopodobnie z powodu wykupienia przez niego długu rządowego. Zostawił żonę i czwórkę małych dzieci z długami przewyższającymi jego majątek.
Pomimo kłopotów finansowych Salomona pod koniec jego życia, historia była dla niego łaskawa.
Brązowo-kamienny pomnik Salomona, George'a Washingtona i Roberta Morrisa w Chicago to tylko jeden hołd dla żydowskiego patrioty.

Polskie tłumaczenie Alex Wieseltier

https://www.aish.com/jw/s/The-Jew-who-Financed-the-American-Revolution.html