Ukraina2

Konflikt w Ukrainie - podłoże

4 RZECZY, KTÓRYCH ROSJA CHCE OD ZARAZ
CHARLES MAYNES, NPR, Zaktualizowano 24 stycznia 2022

MOSKWA - Najpierw dyplomaci amerykańscy i rosyjscy spotkali się w Genewie. Następnie NATO przyjęło rosyjską delegację w Brukseli. Sponsorem rozmów w Wiedniu była Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie. I wreszcie, główni dyplomaci USA i Rosji spotkali się ponownie w Genewie w zeszłym tygodniu.
Rosja spowodowała całą tę uwagę, gromadząc około 100 000 żołnierzy i sprzętu wojskowego w pobliżu Ukrainy, wzbudzając obawy przed rosyjską inwazją. Analitycy odczytują rosyjskie przygotowania jako próbę wywarcia presji na USA i ich europejskich sojuszników w sprawie ustępstw w sprawie szeregu dalekosiężnych "gwarancji bezpieczeństwa", o które zabiega Moskwa.
Czego chce Rosja i dlaczego tak trudno jest USA spotkać się z Moskwą w połowie drogi? Oto przewodnik:

1. Rosja chce gwarancji, że Ukraina nigdy nie wstąpi do NATO
Głównym żądaniem Rosji jest zobowiązanie NATO do zakończenia dalszej ekspansji w byłych republikach radzieckich - zwłaszcza na Ukrainie. Rosja chce, by NATO wycofało się z obietnicy danej w 2008 roku, że Ukraina może kiedyś przyłączyć się do sojuszu obronnego. Dla wielu obserwatorów perspektywa przystąpienia Ukrainy do NATO jest odległa, ponieważ nie spełnia ona wymogów członkostwa. Ale Moskwa nie widzi tego w ten sposób. "Nie ufamy drugiej stronie" - powiedział główny negocjator Rosji, wiceminister spraw zagranicznych Siergiej Riabkow po zakończeniu dwustronnych rozmów z USA. "Potrzebujemy żelaznych, wodoodpornych, kuloodpornych, prawnie wiążących gwarancji. Nie zapewnień. Gwarancji. Ze wszystkimi określeniami - "musi, powinno" - wszystko, co powinno zostać wprowadzone.

Rozumowanie Rosji:
Prezydent Władimir Putin postrzega Ukrainę jako przedłużenie tego, co nazywa "historyczną Rosją" - część Imperium Rosyjskiego i Związku Radzieckiego, a także będąca w dzisiejszej "strefie wpływów" Moskwy. Groźba zwrotu Ukrainy w kierunku Zachodu po rewolucji ulicznej obalenia prorosyjskiego prezydenta tego kraju w 2014 roku była siłą napędową aneksji Krymu przez Rosję w tym samym roku. Chęć przyłączenia się Ukrainy do zachodniego sojuszu doprowadziła również do sponsorowania przez Rosję separatystów we wschodnim regionie Donbasu - sabotując w efekcie jej drogę do członkostwa poprzez podsycanie wojny domowej.

Kontra NATO:
USA argumentują, że kraje mają prawo do wyboru własnych sojuszy, a NATO od dawna prowadzi politykę "otwartych drzwi" do potencjalnego członkostwa. "NATO nigdy nie rozszerzyło się za pomocą siły, przymusu lub działalności wywrotowej. Jest to suwerenny wybór krajów, by zwrócić się do NATO i powiedzieć, że chcą się przyłączyć" - powiedziała zastępca sekretarza stanu Wendy Sherman po poprzednim spotkaniu przedstawicieli Rosji i NATO w Brukseli w tym miesiącu. Jak wynika z sondaży, działania Rosji sprawiają, że idea członkostwa w NATO jest bardziej atrakcyjna dla Ukraińców. Jest jednak mało prawdopodobne, aby Ukraina w najbliższym czasie spełniła wymagania członkowskie.

2. Rosja nie chce NATOowskiej broni w Europie Wschodniej
Projekt propozycji bezpieczeństwa, który Rosja wysłała do mocarstw zachodnich w grudniu, zakazywałby NATO rozmieszczania swojej broni i sił w krajach Europy Środkowo-Wschodniej, które przystąpiły do ​​sojuszu po 1997 roku. W efekcie obniżyłoby to status członkostwa Estonii. Łotwy, Litwy, Polski Czech, Słowacji, Węgier, Rumunii, Słowenii, Chorwacji, Czarnogóry, Albanii, Północnej Macedonii i Bułgarii do statusu symbolicznego.

Rozumowanie Rosji:
Moskwa postrzega włączenie przez NATO byłych krajów komunistycznych w Europie Wschodniej i Środkowej począwszy od 1997 roku jako naruszenie podstawowej obietnicy Stanów Zjednoczonych, danej, kiedy armia radziecka pokojowo wycofała się z Europy Wschodniej po upadku muru berlińskiego. W ocenie Putina Zachód wykorzystał słabość Rosji do rozszerzenia sojuszu mimo licznych sprzeciwów Rosji. "A gdzie to jest zapisane na papierze?" przypomniał Putin, wspominając decyzje NATO o ekspansji na wschód w kolejnych latach. "Mówili nam: 'Nie ma tego na papierze? Więc idź w cholerę razem ze swoimi obawami'. I tak było rok po roku". Teraz wydaje się, że Putin zachowuje się tak, jakby Rosja była w stanie dyktować nowe warunki - i na nowo napisać historię końca zimnej wojny.

Kontra NATO:
Amerykańskie służby jasno powiedziały, że uważają, że nawet Rosja wie, że to żądanie jest nierealne. Przyjęcie do propozycji Rosji oznaczałoby przerysowanie mapy Europy po zimnej wojnie i postawienie moskiewskich żądań bezpieczeństwa ponad troski o całe połacie Europy, które niegdyś znajdowały się pod kontrolą sowiecką. Zachodnie służby kwestionują również pomysł, że sojusz obiecał nie rozszerzać się i twierdzą, że to rosyjskie działania skłoniły NATO do zwiększenia obecności w nowych państwach członkowskich. "NATO nigdy nie miało żadnych sił na swoim wschodnim krańcu, ponieważ nie czuliśmy potrzeby posiadania wojska blisko Rosji, dopóki Rosja nie najechała na Ukrainę w 2014 roku i nie spowodowała obawy członków NATO, że może dalej wejść na terytorium NATO" - powiedziała podsekretarz stanu ds. politycznych, Victoria Nuland.

3. Rosja chce zakazu rozmieszczenia rakiet NATO w odległości rażenia
Rosja twierdzi, że chce zakazu rakiet średniego zasięgu w Europie - w efekcie przywracając traktat z czasów zimnej wojny porzucony w 2019 roku przez administrację Trumpa, która oskarżyła Rosję o powtarzające się naruszenia. Wierząc, że administracja Bidena gra na porozumienie, Kreml twierdzi, że chce powiązać postępy w zakresie kontroli zbrojeń z jej innymi zarzutami o ekspansji NATO. "Czy umieszczamy nasze rakiety w pobliżu granic Stanów Zjednoczonych? Nie, nie robimy tego" - dowodził Putin zachodniemu dziennikarzowi podczas grudniowej konferencji prasowej. "To Stany Zjednoczone ze swoimi rakietami zbliżają się do naszych drzwi".

Rozumowanie Rosji:
Chociaż Ukraina może być dziś daleko od członkostwa w NATO, Rosja nerwowo obserwuje, jak NATO demonstruje, że może pogłębić swoje zaangażowanie na Ukrainie - dostarczając broń i szkolenie - bez członkostwa tej byłej republiki radzieckiej. Prezydent Rosji nie robił tajemnicy, że wyobraża sobie dzień w nie tak odległej przyszłości, kiedy pociski NATO będą mogły zostać umieszczone na ziemi ukraińskiej w odległości kilku minut uderzenia od Moskwy. "Dla nas jest to poważne wyzwanie - wyzwanie dla naszego bezpieczeństwa" - powiedział Putin.

Kontra NATO:
To może być polem do kompromisu. Początkowo niektórzy demokratyczni ustawodawcy sprzeciwili się decyzji administracji Trumpa o odstąpieniu od traktatu z Rosją o siłach jądrowych średniego zasięgu.

4. Rosja chce autonomii dla wschodniej Ukrainy
Rosja twierdzi, że Ukraina musi wypełnić swoje zobowiązania wynikające z porozumień z 2015 roku, aby zakończyć walki między armią ukraińską a wspieranymi przez Rosję separatystami we wschodniej Ukrainie, w których zginęło około 15 000 osób. Ten układ pokojowy, znany jako porozumienia mińskie, utknął w martwym punkcie i Ukraińcy giną praktycznie co tydzień, ale pozwoliło Rosji w dużej mierze podtrzymać fikcję, że nie jest stroną wojny w Donbasie. Ponadto porozumienia mińskie zapewniłyby dodatkową autonomię separatystycznym rosyjskojęzycznym terytoriom w Donbasie.

Rozumowanie Rosji:
Moskwa od dawna wierzy, że to Stany Zjednoczone rządzą w Kijowie, a USA wyraziły poparcie dla porozumień mińskich tylko jako droga do deeskalacji. Poza tym, dla Moskwy jest to sposób na zagwarantowanie praw dla osób mówiących po rosyjsku w Donbasie - i zapewnienie Kremlowi wpływu na sprawy ukraińskie w przyszłości.

Kontra NATO:
USA popierają porozumienia mińskie. Kijów jest mniej entuzjastyczny. Podpisana umowa nagradza Rosję za wywołanie konfliktu - za wtrącanie się, które Rosja zaprzecza. Kijów i Waszyngton argumentują, że Moskwa również nie wywiązała się ze zobowiązań zawartych w umowie.

Polskie tłumaczenie Alex Wieseltier

https://www.npr.org/2022/01/12/1072413634/russia-nato-ukraine