W PALENISKU PŁONIE OGIEŃ
OYFN PRIPETCHIK BRENT A FAYERL (W PALENISKU PŁONIE OGIEŃ)
Są to słowa rozpoczynające znaną piosenkę "Der Alef Beys" (alfabet) napisaną przez Marka Warszavskiego. Warszawski opublikował tę piosenkę w 1900 roku w antologii zatytułowanej Judische Volkslieder (Żydowskie pieśni ludowe).
Piosenka ta stała się w Izraelu symbolem życia żydowskiego w diasporze wschodnioeuropejskiej. za dzieciństwo i wartości świata, który kiedyś był. Piosenka opisuje pokój, w którym nauczyciel uczy dzieci liter Alef Bet, aby mogły czytać Torę w świętym języku. W latach czterdziestych, kiedy gorzki los wschodnioeuropejskich Żydów stał się znany, "Oyfn Pripetchik" stał się symbolem pamięci tych, którzy zginęli.
W
PALENISKU OGIEŃ PŁONIE
W palenisku
ogień płonie
W izbie ciepło jest
Stary Rebeniu, małe dzieci
Uczy Alef-bet
Patrzcie,
uczcie się, me kochane
Gdy się uczysz to
I powtarzaj mi, powiedz jeszcze raz:
"Komets-alef: o!"*
Uczcie
dzieci się, z wielką chęcią.
Ja pouczam was.
Ten co szybko liter uczy się
Będzie prymus nasz.
Uczcie
dzieci się i nie bójcie się,
Najtrudniejszy start.
Ten co Torę zna, ten już szczęście ma
To największy skarb.
Kiedy
moje dzieci, dorośniecie już
Zrozumiecie też
Ile bólu jest, ile nieszczęść jest
W listach pełnych łez.
Kiedy
dzieci me, ten diaspory znój
Grzbietem poczujecie sami.
Czerpcie siłę swą z tęsknych listów tych
Bo nasz Pan jest z nami.
*) "Litera pod Alef to O"
(Polskie tłumaczenie Alex Wieseltier)
...................................................................................
Oyfn
pripeczik brent a fayerl,
un in sztub is heys.
Un der rebe lernt kleyne kinderlech
dem alef-beys.
Zet
ce kinderlech, gedenkt ce, tayere,
Vos ir lernt do.
Zogt ce noch a mol un take noch a mol:
"Komets-alef: o!"
Lernt
kinder, mit groys keyszek
Azoy cog ich aych on
Wers'wet gicher fun auch kenen iwre
Der bakumt a fun.
Lern,
kinder, hot nit moyire
Jeder onhejb is szwer
Gliklech iz der, wos hot gelern Toyre
csi darf der mencz noch mer?
Ir
wet, kinder, elter wern
Wet ir aleyn farszteyn
Wifil in di oysies lign trern
Un wifil geweyn.
Az
ir wet, kinder, dem goles szlepn
Oysgemutszet zajn
Zolt ir fun de oysies koyech szlepn
Kukt in zey arayn!