TiszBeAw

2021-07-16

Bar Kamtza, czyli Zniszczenie Świątyni Jerozolimskiej

Tisza B'Aw, 9 dzień miesiąca Aw (17-18 lipca 2021), to najsmutniejszy dzień w żydowskim kalendarzu, w którym pościmy, umartwiamy się i modlimy. Jest to kulminacja Trzech Tygodni, okresu, które zaznacza zniszczenie obydwu Świątyń w Jerozolimie.
Te trzy tygodnie upamiętniają ostateczne oblężenie Jerozolimy, które doprowadziło do zniszczenia Drugiej Świątyni w 70 roku n.e. W tym okresie tradycyjnie powstrzymuje się od publicznych uroczystości, takich jak śluby, a wielu tradycyjnych mężczyzn powstrzymuje się od golenia, odzwierciedlając praktykę podczas osobistej żałoby . Ostatnie dziewięć dni tych trzech tygodni, których kulminacją jest Tisza B'Av, to jeszcze głębszy okres żałoby.
Chociaż dokładna data zniszczenia każdej ze Świątyń - starożytnych centrów życia i praktyki żydowskiej - jest nieznana, tradycja datuje wydarzenia na Tisza B'Aw. Rzeczywiście, rabini epoki talmudycznej twierdzili, że Bóg ustanowił ten dzień dniem katastrofy jako karę za brak wiary, którą okazali Żydzi podczas ich pustynnej wędrówki po exodusie z Egiptu. W ciągu wieków wokół tego dnia nagromadziło się wiele tragedii, od wypędzeń Żydów z Anglii i Hiszpanii po bardziej lokalne katastrofy.
Zniszczenie Drugiej Świątyni to sprawka Rzymian, którzy w ten sposób ukarali Żydów za ich bunt. Podobno zaczęło się to kilka lat wcześniej od protestów na rzymskiego namiestnika Florusa, kiedy to cesarz Nero wysłał wojsko dla stłumienia buntu. Istnieje legenda o tym, jak cesarz Nero został przekonany, że Żydzi powinni być ukarani. Mówi o tym historia o Kamtzie i Bar Kamtzie:
Żyd, który miał przyjaciela o imieniu Kamtza i wroga o imieniu Bar Kamtza, wydał ucztę i kazał swemu służącemu zaprosić Kamtzę. Jego służący, przez pomyłkę, zaprosił Bar Kamtzę. Bar Kamtza przyjął to jako gest przebaczenia, ubrał się w swoje najlepsze szaty i przyszedł na ucztę. Gdy gospodarz zauważył Bar Kamtzę, kazał mu się natychmiast wynosić. Bar Kamtza chciał zostać i zapłacić za to, co zje, ale gospodarz nie tylko odrzucił jego ofertę, ale kazał go wyrzucić na ulicę. Na uczcie byli również rabini, którzy na takie traktowanie nie zareagowali. Więc Bar Kamtza postanowił ich ukarać i oskarżyć ich u cesarza. Udał się więc do Nerona i powiedział, że Żydzi planują przeciw niemu bunt. Nero nie był przekonany, więc Bar Kamtza zaproponował, żeby Nero posłał ofiarę do Świątyni i zobaczył, czy będzie ona przyjęta. Nero wybrał na ofiarę cielę bez skazy i posłał je razem z Bar Kamtzą i delegacją Rzymian. W trakcie podroży Bar Kamtza zrobił potajemnie skazę na oku cielęcia i zwierzę nie zostało zaakceptowane przez Świątynię. Delegacja Rzymian wróciła do Rzymu i powiedziała cesarzowi, że jego ofiara została odrzucona. Cesarz Neron był wściekły, a konsekwencje jego wściekłości przyniosły jeden z najmroczniejszych rozdziałów w żydowskiej historii.
Jak powiedział wielki rabin Elazar: "Widzicie, jak wielka jest kara za spowodowanie wstydu. Bo to Bóg asystował Bar Kamtzie i pozwolił na powodzenie jego spisku, który spalił Jego dom i przybytek Jego kultu".
Ale to nie Nero, tylko Tytus, syn następnego cesarza, Wespaziana, zdobył Jerozolimę i zniszczył Świątynię. Zajęło to Rzymianom ponad pół roku, ale po zajęciu Jerozolimy i spaleniu Świątyni, na Świątynnym Wzgórzu pozostała tylko zachodnia ściana, która istnieje do dzisiaj i znana jest jako Ściana Płaczu.

Alex Wieseltier
Lipiec 2021

Alex Wieseltier - Uredte tanker
Alle rettigheder forbeholdes 2019
Drevet af Webnode Cookies
Lav din egen hjemmeside gratis! Dette websted blev lavet med Webnode. Opret dit eget gratis i dag! Kom i gang