Minjan
MINJAN
Minjan to hebrajskie słowo oznaczające kworum dziesięciu dorosłych
Żydów wymaganych do wykonywania pewnych obowiązków religijnych.
Samo słowo pochodzi od hebrajskiego słowa maneh (מנה)
oznaczającego liczyć lub policzyć.
Zawsze można odmawiać
swoje modlitwy samemu, w dowolnym czasie i miejscu, ale modlitwa z
innymi daje poczucie więzi i bliskości oraz daje grupie możliwość
głębszego skupienia się na swoich modlitwach. Wymóg minjanu przy
wielu podstawowych rytuałach judaizmu dopinguje
Żydów do jedności społecznej.
Kiedy potrzebny jest Minjan?
Zazwyczaj w żydowskiej wspólnej
modlitwie potrzebnych jest dziesięciu dorosłych Żydów w
odniesieniu do pewnych elementów regularnych codziennych nabożeństw
lub szabatów, czytania fragmentów Tory i Księgi Profetów
(haftory) w synagodze oraz odmawiania Kadisz. Inne rytuały
wymagające minjanu to: siedem błogosławieństw weselnych (Szeva
Berachot) , odmawianie błogosławieństwa kapłańskiego (Birkat
Kohanim) i odmówienie modlitwy o wyjście z niebezpiecznej
sytuacji (Birkat HaGomel).
Tylko dorośli Żydzi mogą
być liczeni w minjanach - oznacza to Żydów, którzy osiągnęli
pełnoletność (13 lat w przypadku chłopców, 12 lub 13 lat w
przypadku dziewczynek).
Skąd pochodzi Minjan?
Istnieje kilka wyjaśnień wywodzących
się z Tory, które mogą wyjaśniać, dlaczego specjalnie wybrano
liczbę dziesięć. Pierwsza pochodzi z historii Noego, gdzie było
osiem osób (Noe, jego trzech synów i żony) plus obecność Boga,
co nie wystarczyło, aby uratować świat przed zniszczeniem, podczas
gdy dziesięć mogło wystarczyć.
Podobnie w historii Abrahama
i zniszczeniu Sodomy i Gomory, gdzie Abraham nie mógł znaleźć
nawet dziesięciu sprawiedliwych i dlatego Bóg zniszczył te
miasta.
Później, gdy Żydzi koczowali na pustyni po wyjściu z
Egiptu, dziesięciu mężczyzn zostało wysłanych w celu zbadania
ziemi Izraela i wrócili z negatywnym raportem. Talmud komentuje
werset z Księgi Liczb 14:27, z opowieści o szpiegach, że
hebrajskie słowo "eidah" oznacza zgromadzenie dziesięciu
mężczyzn.
Kto tworzy Minjan?
W synagogach ortodoksyjnych dziesięciu
dorosłych mężczyzn to nadal standard. W bardziej postępowych
społecznościach żydowskich, od halachicznego egalitaryzmu po
konserwatywne i reformowane synagogi, do kworum liczy się zarówno
dorosłe kobiety, jak i mężczyzn. Niektóre wspólnoty wymagają
dwudziestu dorosłych, dziesięciu mężczyzn i dziesięciu kobiet,
by kobiety były tak samo ważne jak mężczyźni w formowaniu
wspólnoty modlitewnej, ale tradycyjny wymóg dziesięciu mężczyzn
nadal jest spełniony.
W 2020 roku, wraz ze wzrostem zachorowań na COVID-19, zgromadzenia
dużej ilości osób uznano za niebezpieczne. Społeczności
żydowskie zaczęły rozważać, czy wirtualny minjan, zwołany przez
Zoom lub inny program wideokonferencyjny, będzie odpowiadać
właściwemu minjanowi według halachy. Niektórzy rabini orzekli, że
w tym przypadku dozwolone są wirtualne minjany, powołując się na
źródła, które nawiązywały do tego, że mężczyźni musieli się
tylko widzieć, a nie fizycznie przebywać razem w przestrzeni.
(Pesahim 85b, Prawa Modlitwy Rambama 8:7 i Szulhan Aruch Orah
Hayyim 55:13-14). Inni orzekli, że jeśli dziesięciu mężczyzn
jest fizycznie "w jednym miejscu", to inni mogą się dołączyć
wirtualnie i wypełnić swoje zobowiązania modlitewne z fizycznie
obecnymi mężczyznami.
COVID-19 stanowił zagrożenie dla życia
ludzi, a żydowska zasada pikuach nefesh, idea, że prawie
całe żydowskie prawo może i powinno być pominięte w celu
ratowania życia, była ważną zasadą w tych dyskusjach. To, czy
niektóre grupy żydowskie będą nadal zezwalać na wirtualne
minjany po pandemii lub w przypadku podobnego kryzysu, dowiemy się
dopiero w przyszłości.
Polskie tłumaczenie i redakcja Alex Wieseltier
https://www.myjewishlearning.com/article/minyan-the-congregational-quorum/